Hoe lang duurt het om een instrument te leren?

Door muziekdocenten veelgehoorde vragen:

  • Hoe lang duurt het om een instrument te leren?
  • Hoe lang duurt het om muziek te leren?
  • Hoe vaak moet ik oefenen?
  • Hoe lang moet ik oefenen?
  • Wanneer kan ik ... (dit of dat liedje/muziekstuk spelen)?
Image
Een uur. Een leven lang.

Ons korte antwoord op de vraag 'hoe lang duurt het om een instrument/muziek te leren' luidt: "Een uur, en een leven lang!"

We hebben dit artikel geschreven om uit te leggen hoe wij denken over het leren musiceren en duidelijkheid te geven over dit proces. Waar kun je rekening mee houden als je begint aan jouw boeiende en avontuurlijke reis door de wereld van de muziek?!

Een muziekinstrument kunnen bespelen geeft enorm veel plezier voldoening!
Een muziekinstrument leren bespelen is een proces.

Mijn kind heeft muziekles

Voor ouders van kinderen die muziekles hebben is het goed om te weten dat voor kinderen het leren oefenen op zichzelf al een belangrijk onderdeel is van het leerproces.

Kinderen hebben dagelijks ook veel andere dingen om te leren en te verwerken. Daarom is het goed om ook de muzieklessen geduldig en mild in te steken en een lange-termijn visie te hebben.

Discipline, een kernzaak bij het leren muziek maken, is voor de meeste mensen niet een aangeboren eigenschap maar iets dat door volhardend bezig te blijven wordt opgebouwd en ontwikkeld tot een sterke karakterkwaliteit. Het leren bespelen van een muziekinstrument kan hier een fundamentele bijdrage in leveren!

Voor kinderen is het in de beginfase goed om af te spreken dagelijks op een vaste tijd 15 minuten te oefenen. Wanneer dit een gewoonte is geworden, kan het uitgebreid worden naar 20 minuten en uiteindelijk naar 30 minuten. Een half uur dagelijks, 5 dagen per week is een goed uitgangspunt voor wie al een tijdje bezig is.

Sleutel: ook al wordt er relatief kort geoefend, de kwantiteit én kwaliteit tellen mee. Dagelijks 20 minuten oefenen zonder afleidingen (schermpjes en geluiden) is heel nuttig.

Image

Het proces

Het proces is te vergelijken met een (wereld)reis; er is veel om van te genieten en het is enorm verrijkend, maar de reis kan soms ook uitdagend zijn. Dan is het goed om te beseffen dat dit erbij hoort. Even volhouden en doorzetten brengt je naar de nieuwe fase, die weer heel veel plezier en vooral mogelijkheden brengt. Het proces is een belangrijk onderdeel van het plezier, maar elk proces vertegenwoordigt ook een vallen en opstaan, pieken en dalen. Kwaliteiten die je opbouwt gedurende dit proces: geduld, doorzettingsvermogen, discipline, balans.

Muziekdocenten kennen dit proces als geen ander en kunnen je niet alleen instrumentale vaardigheden bijbrengen maar ook goed met je meegaan op de interessante reis van het leren spelen van een muziekinstrument. Heb je een periode waarin je minder aan oefenen toekomt? Dat is geen probleem, dat hoort bij het proces. Je hoeft je, wanneer je naar de les gaat, er dus niet voor te schamen als je eens wat minder hebt geoefend.

Image

Hoe lang speel je al?

Een veel gehoorde vraag, die eigenlijk alleen te beantwoorden is door het aantal speeluren te zeggen.

Als iemand zegt: “ik speel drie jaar” dan vertelt dit ons niet hoeveel hij heeft geoefend of welke vaardigheden hij heeft opgebouwd.

De 10.000 uren regel?
Malcolm Gladwell introduceerde in zijn zeer populaire boek "Outliers" de idee dat toppresteerders op elk gebied doorgaans 10.000 uur of meer hebben geïnvesteerd in hun vaardigheden en dat ze meestal op een weloverwogen en gestructureerde manier resultaten boeken.

Deze uren-regel is niet de enige factor die de uitkomst beinvloedt, maar wel een belangrijke. Andere factoren zijn aanleg, aandacht, regelmaat.

Uren en regelmaat tellen

De belangrijkste factoren in de ontwikkeling van de muzikale en instrumentale vaardigheden zijn uren en regelmaat. Hoe lang iemand speelt moet gemeten worden in uren, niet in maanden of jaren. Bijvoorbeeld, iemand bezit al 20 jaar een instrument en speelt er af en toe op. Hij heeft misschien 1000 uren hobby-matig gespeeld in 20 jaar. Iemand anders speelt ‘pas 3 jaar’ maar heeft al 6000 zeer gefocuste uren gemaakt (6 uur studeren dagelijks, zoals toegewijde conservatoriumstudenten en professionele musici vaak doen). Bij het beoordelen van het niveau dat iemand in die tijd heeft bereikt moeten de resultaten dus wel naast de hoeveelheid en kwaliteit van de tijdsinvestering worden gelegd.
Sleutelwoorden: Minuten, uren, focus, concentratie, toewijding, regelmaat, balans.

Overzicht tijdsbesteding en niveaus

In de beginfase maakt het ook best veel verschil welk instrument iemand bespeelt. Op een piano of drumstel speel je meestal veel sneller je eerste melodie, groove of complete liedje dan bijvoorbeeld op een gitaar of saxofoon; elk instrument heeft zijn eigen technische ‘drempel’.

Na verloop van tijd verschuift die verhouding, in principe heeft elk instrument over de langere termijn een vergelijkbare moeilijkheidsgraad. Hieronder een bruikbaar overzicht van wat te verwachten is qua niveau in verhouding tot tijdsinvestering:

Image

Met dit overzicht als leidraad kunnen we stellen dat een eerste inleiding met het instrument zo’n 150 oefenuren kost. Een toegewijde tiener haalt dit in 1 zomervakantie, terwijl een drukke professional die een 30 minuten per dag besteed, hier 10 maanden voor nodig heeft. Dit is uiteraard geen waarde-oordeel maar een stukje realiteit om rekening mee te houden. De voldoening die je krijgt van het proces en de uitkomst is hetzelfde.

Leeftijd maakt (niet) uit

Jongere leerlingen absorberen informatie over het algemeen heel snel en kunnen motorische vaardigheden vaak wat sneller aanleren dan volwassenen.

Daar staat tegenover dat volwassenen zich vaak beter en langer kunnen concentreren en daarnaast ook al veel meer met muziek in aanraking zijn gekomen.

Kinderen die muziekles hebben, ontdekken hun instrument, maar ook muziek op zich en hoe zijzelf het prettigst leren.

Volwassenen weten vaak al beter welke leerstijl bij hen past en hebben het voordeel dat ze vaak al veel muziek ‘aan de binnenkant van de oren’ hebben.

Image

Plateaus

Net als bij een sport (bijv. fitness), kun je in de muziek -op jouw instrument- een plateau bereiken in je vaardigheden.

Je dagelijkse oefentijd is dan voldoende om je niveau te onderhouden, maar om een nieuwe sprong te maken en een hoger niveau te bereiken, zul je de oefentijd (tijdelijk) moeten vergroten.


Iedereen kan musiceren

Iedereen kan leren muziek maken - uiteindelijk.

Niet iedereen heeft het doel om het niveau van meesterschap te bereiken en dat hoeft ook helemaal niet. Het is goed om realistische verwachtingen te hebben. In principe kan iedereen leren goed te spelen en muziek te maken. Het beste advies is om te genieten van het proces en alle mogelijkheden en plezier die elke nieuwe fase met zich meebrengt.


Talent of inzet

Goede muzikanten hebben ongelofelijke hoeveelheden tijd besteed aan het opbouwen en onderhouden van hun vaardigheden. Maak je daarom geen zorgen over ‘talent’. Laten we praten over talent nadat je de 10.000 uur hebt bereikt.

Volharding

Dagelijks 20 minuten oefenen, 5 a 6 dagen per week, levert meer op dan 3 uren op een zaterdagmiddag. Een consistente, bijna dagelijkse inzet over de loop van vele jaren betaalt zich terug in een zeer plezierige vaardigheid die heel veel leuke en wonderlijke situaties in je leven oplevert! Bepaal hoeveel tijd je elke dag kunt investeren en als er veranderingen in je leven zijn die je oefentijd beïnvloeden, pas dan je doel aan. Maar geef nooit op!